Tràng thạch, cao lanh là những nguyên liệu cần thiết trong sản xuất gạch men. Do đặc điểm về thành phần/cấu trúc mà tràng thạch, cao lanh là nguyên liệu chiếm tỷ trọng tương đối trong phối liệu sản xuất gạch men.
Tràng thạch hay còn gọi là đá bồ tát
Tràng thạch (Felspat) hay đá bồ tát là tên gọi của một nhóm khoáng vật cấu thành lên 60% vỏ trái đất. Tràng thạch được kết tinh từ mácma (đá nóng chảy) có mặt trong cả đá xâm nhập và đá phun trào, ở dạng hạt nhỏ trong các vành (mạch) và trong các đá biến chất.
Tràng thạch phổ biến với 2 loại chính:
– Tràng thạch Kali (K2O.Al2O3.6SiO2)
– Tràng thạch Natri (Na2O.Al2O3.6SiO2)
Ngày nay, tràng thạch được coi là một trong những nguyên liệu không thể thiếu khi sản xuất gạch men. Tràng thạch khi làm gạch men có những tác dụng như:
+ Là thành phần chất chảy trong xương, chảy tràn vào các lỗ xốp của xương gạch khi nung giúp cho gạch có độ hút nước giảm đáng kể. Tràng thạch nóng chảy có khả năng hoà tan SiO2 hay sản phẩm phân huỷ của Cao lanh.
+ Làm giảm độ co của sản phẩm trước khi nung (do lượng đất sét quá nhiều) để tránh cho gạch có độ co quá mức, gây nứt, biến dạng sản phẩm trước nung giảm.
+ Tràng thạch càng nhiều làm cho độ hút nước càng giảm, tuy nhiên nếu tràng thạch tăng quá mức sẽ làm cho độ bền cơ của sản phẩm giảm.
Tràng thạch được nhập khẩu chủ yếu tại Tây Ban Nha và Italy.
Xem thêm: Cách phối màu gạch lát nền và gạch ốp tường chuẩn nhất.
Đất sét cao lanh
Cao lanh là một loại đất sét màu trắng, bở, chịu lửa với thành phần chủ yếu là khoáng vật kaolinit cùng một số khoáng vật khác như illit, montmorillonit, thạch anh, … Công thức hóa học của Cao lanh là Al2O3.2SiO2.2H2O. Chúng có tính dẻo vừa phải, có lẫn các mảnh vụn mica, thạch anh… cao lanh dễ bóp nát vụn.
Các phân tử nước giữa các cụm mạng lưới tinh thể của nó rất ít nên kaolinite không có khả năng liên kết với nước. Cao lanh có màu trắng, trắng xám rất tốt cho quá trình làm gạch men.
Trong quá trình sản xuất gạch men cao lanh được biết đến với những tác dụng như:
– Làm giảm độ co quá mức của đất sét (nhiều đất sét thì độ co lớn gây nứt và biến dạng sau nung) ngoài ra cao lanh còn có tác dụng làm trắng xương mà đất sét thì không có khả năng này.
– Hàm lượng Al2O3 trong cao lanh giúp xương làm giảm độ biến dạng trong quá trình nung.
-Cao lanh có chứa các ion Al 3+ phân huỷ ở nhiệt độ cao, khuếch tán trong tràng thạch nóng chảy tạo điều kiện xuất hiện khoáng Mullite. Khoáng này sẽ cứng lại khi làm nguội làm tăng độ bền cơ, bền nhiệt.
Xem thêm: Gạch vân đá – Tái tạo không gian sống đạm chất thiên nhiên
Yêu cầu về chất lượng cao lanh, tràng thạch trong sản xuất gạch men
Cao lanh, tràng thạch được chia làm 2 loại: loại cho xương và loại cho men. Trong thành phần nguyên liệu, lượng oxyt nhôm càng cao càng tốt là lượng tạp chất gây màu (oxyt sắt, Oxyt titan) càng thấp càng tốt. Ngoài ra, cần quan tâm đến các tính chất khác của nguyên liệu như thành phần hạt, độ trắng, độ co, nhiệt đô chảy,…
Phân biệt gạch ceramic và gạch porcelain
| Gạch Porcelain | Gạch Ceramic | |
| Thành Phần | 70% tràng thạch, 30% đất sét tinh chế và phụ gia | 70% đất sét, 30% tràng thạch, cao lanh và các phụ gia khác |
| Nhiệt độ nung | 1200-1220 độ C | 1200-1220 độ C |
| Độ hút nước | E<=0.5% | 3%<E<=6% |
| Độ cứng theo thang Mohs | >=5 Mohs | >=4 Mohs |
| Độ bền uốn | >=35 MPa | >=22 MPa |
| Lực uốn gãy | >=1300 N/mm2 | >=1000 N/mm2 |
| Hệ số dãn nở nhiệt đến 100 độ C | 6.5 | 6.2 |
| Ứng dụng | Nền và tường nhà khu vực nội và ngoại thất | Nền và tường nhà khu vực nội thất (khu vực không ẩm ướt) |
| Cách nhận biết | Xương gạch dày, lớp men mỏng, thân gạch màu trắng | Xương gạch mỏng hơn gạch Porcelain, lớp men dày, thân gạch màu đỏ |
Như vậy, tràng thạch và cao lanh là hai nguyên liệu quan trọng trong sản xuất gạch ốp lát hiện nay. Tỷ lệ cao lanh và tràng thạch trong khâu sản xuất khác nhau sẽ cho ra những thành phẩm khác nhau, vì vậy các kỹ sư phải làm việc rất tỉ mỉ chính xác để cho ra đời những viên gạch ốp lát chất lượng nhất đến tay người tiêu dùng.
DANCO GROUP – NIỀM TIN THƯƠNG HIỆU VIỆT
Hotline: 0912 699 919
Email: info@danco.vn
Facebook: https://www.facebook.com/danco.vn